ΑρχικήΝέαPressNewslettersΥλικόΑ-ΩΣυχνές ΕρωτήσειςΕπικοινωνία
Home >> Μεγάλοι >> Ηλεκτρονικές συναλλαγέςΔιαφήμιση στο Διαδίκτυο
Όπως και στον πραγματικό κόσμο, η διαφήμιση αποτελεί στο Διαδίκτυο μια πολύ αποδοτική και κερδοφόρα ενασχόληση πλειάδας εταιρειών, και που συνεχώς κερδίζει έδαφος σε σχέση με παραδοσιακές μεθόδους.

Με λίγα κλικ και πολύ μικρό συνήθως κόπο, η διαφήμιση μπορεί να προσεγγίσει εκατομμύρια δυνάμενους πελάτες και μάλιστα πέραν εθνικών συνόρων, σε όλο τον κόσμο, πράγμα αδύνατο ή οικονομικά δυσπρόσιτο μέσω της συμβατικής διαφήμισης. Διαφήμιση βρίσκουμε και σε πάμπολλους ιστοχώρους που μας δίνουν δωρεάν πρόσβαση στο Διαδίκτυο (δωρεάν ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, προφίλ σε ιστοχώρους κοινωνικής δικτύωσης), με αντίτιμο τον κατακλυσμό μας με κάθε είδους διαφημιστικό υλικό.

Όπως και στον πραγματικό κόσμο λοιπόν, έτσι και στο Διαδίκτυο έχουμε τη δυνατότητα να αποφασίσουμε αν θα δεχτούμε διαφήμιση (π.χ. συνειδητή εγγραφή σε δωρεάν e-mail, γνώση της στρατηγικής του ιστοχώρου κοινωνικής δικτύωσης που έχουμε προφίλ σε σχέση με τη διαφήμιση, κ.λπ.) ή όχι.

Όμως, τι γίνεται, όταν τα όρια μεταξύ πραγματικής πληροφορίας και διαφήμισης δεν είναι πια διακριτά, ειδικά όταν οι ιστοσελίδες που παρέχουν τέτοιο περιεχόμενο απευθύνονται σε ανήλικους, και μάλιστα σε μικρές ηλικίες; Τι γίνεται π.χ. όταν η διαφήμιση είναι καλά κρυμένη μέσα σε ένα παιχνίδι που απευθύνεται σε μικρά παιδιά;

  • Η διαφήμιση μέσα στο παιχνίδι: Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε
    • Τα παιδιά βρίσκονται πολλές φορές μπροστά σε εμπορικές ιστοσελίδες, έχοντας προσελκυθεί από τα διαδραστικά παιχνίδια και κουίζ που προσφέρουν. Οι διαφημίσεις με τη μορφή παιχνιδιού και οι διαφημίσεις ενσωματωμένες σε παιχνίδια γίνονται όλο και πιο συχνές. Γίνονται μάλιστα όλο και πιο δυσδιάκριτες, με αποτέλεσμα τα παιδιά συχνά να μην αντιλαμβάνονται ότι πρόκειται για διαφήμιση.

      Πρωταρχικός στόχος των εμπορικών ιστοσελίδων σχετικά με την προσέγγιση των παιδιών είναι να τους εμπνεύσουν θετική προδιάθεση απέναντι σε ένα προϊόν ή σε μια μάρκα («brand name»). Απώτερος σκοπός είναι να επηρεάσουν τις προθέσεις και την καταναλωτική συμπεριφορά του γονέα. Ήδη τα μικρά παιδιά δυσκολεύονται να διαχωρίσουν τη διαφήμιση από το κύριο πρόγραμμα στην τηλεόραση παρ’ όλο που τα όρια εκεί παραμένουν ευδιάκριτα. Στο Διαδίκτυο, ωστόσο, τα όρια μεταξύ μιας εμπορικής και μιας ιστοσελίδας ψυχαγωγίας είναι πολύ δυσδιάκριτα, σχεδόν ανύπαρκτα. Άλλστε, αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος. Τα παιδιά παίζουν σε μια κοινωνία «brand names» όπου δεν ξεχωρίζουν την ψυχαγωγία από τη διαφήμιση.

      Ελάχιστα παιδιά στην ηλικία 9 έως 11 ετών αντιλαμβάνονται ότι οι αγαπημένες τους ιστοσελίδες έχουν εμπορικούς σκοπούς. Τα περισσότερα θεωρούν ότι οι ιστοσελίδες έχουν φτιαχτεί αποκλειστικά για να τα διασκεδάζουν. Μέσα στα παιχνίδια τα εμπορικά μηνύματα εμφανίζονται ως λογότυπα, φιγούρες και χαρακτήρες μασκότ που τα παιδιά ταυτίζουν με το ίδιο το προϊόν που αντιπροσωπεύουν. Αυτά τα παιχνίδια είναι συχνά ανταγωνιστικά και ελκυστικά, κάτι που ενθαρρύνει τα παιδιά να παραμείνουν για μεγάλο διάστημα σε μια ιστοσελίδα ή να την επισκέπτονται επανειλημμένως. Επιπλέον, μετά την εγγραφή τους σε μια υπηρεσία ή σε ένα παιχνίδι, τα παιδιά αρχίζουν να λαμβάνουν πληροφορίες και διαφημίσεις και για άλλα προϊόντα. Υπάρχουν ακόμα και κωδικοί κρυμμένοι σε προϊόντα που τα παιδιά πρέπει να αγοράσουν ώστε να εντοπίσουν τον κρυμμένο κωδικό με τον οποίο θα «περάσουν πίστα» σε κάποιο διαδικτυακό παιχνίδι.

      Δεύτερος στόχος των εμπορικών ιστοσελίδων είναι να συλλέξουν στοιχεία για την αγορά. Για την εγγραφή στους ιστοχώρους αυτούς ζητείται από τα παιδιά να δώσουν στοιχεία (δημογραφικά και επικοινωνίας σχετικά με τις προτιμήσεις τους, κ.α.).  Από εκείνο το σημείο και έπειτα, τα παιδιά γίνονται χρήσιμα για την εταιρεία.

      Το «advert-gaming», όπως θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε το φαινόμενο αυτό, εγείρει πολλά ερωτήματα για τα όρια της διαφήμισης. Ακόμα και αν τα παιδιά αντιληφθούν ότι πρόκειται για ένα διαφημιστικό παιχνίδι, είναι εξαιρετικά αμφίβολο το αν αυτό θα τα αποθαρρύνει να ασχοληθούν με αυτό, αφού είναι κάτι τόσο διασκεδαστικό! Έρευνες δείχνουν ότι το «advert-gaming» συνδέεται στις Η.Π.Α. με την παιδική παχυσαρκία, καθώς η μέθοδος εφαρμόζεται κατά κόρον από εταιρείες τροφίμων με αγοραστικό κοινό τα παιδιά.
  • Η διαφήμιση στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης
    • Για να καταλάβουμε το εύρος της διαφήμισης σε ιστοχώρους κοινωνικής διικτύωσης, αξίζει να δούμε ένα παράδειγμα επιχειρηματικής δραστηριότητας στο Facebook, τον πλέον γνωστό ιστοχώρο κοινωνικής δικτύωσης στην Ελλάδα:

      Το Facebook δίνει τη δυνατότητα δωρεάν δημιουργίας προφίλ σε όλους του χρήστες τους, όμως υλοποιείται και υποστηρίζεται από κερδοφόρο φορέα … πώς λοιπόν «βγάζει» τα λεφτά του;

      Ας δούμε τα παραπάνω στατιστικά:

      • Πάνω από 1.000.000 προγραμματιστές και επιχειρηματίες σε πάνω από 180 χώρες αναπτύσουν τις δραστηριότητές τους στο Facebook.

      • Υπάρχουν περισσότερες από 350.000 ενεργές εφαρμογές.

      • Περισσότερες από 200 εφαρμογές έχουν πάνω από 1.000.000 ενεργούς χρήστες σε μηνιαία βάση.

      • Πάνω από 150 εταιρίες κινητής τηλεφωνία σε 50 χώρες εργάζονται για να παρέχουν και να προωθούν προϊόντα κινητής τηλεφωνίας στο Facebook …

      Και τα παραπάνω νούμερα αλλάζουν καθημερινά, προς τα πάνω. Τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του Διαδικτύου είναι πολύτιμο «υλικό» για τους διαφημιστές και τις εμπορικές επιχειρήσεις.

      Ποτέ στο παρελθόν οι ίδιοι οι χρήστες δεν προσέφεραν έτσι απλόχερα προσωπικά δεδομένα, ενδιαφέροντα, χόμπι, παρέχοντας άπειρες δυνατότητες δημιουργίας «καταναλωτικού προφίλ» για την προώθηση στοχευμένης διαφήμισης με μερικά μόνο «κλικ» και πολύ χαμηλό κόστος.

      Στους όρους δε πολλών ιστοχώρων κοινωνικής δικτύωσης, αναφέρεται, μάλιστα, ότι τα δεδομένα των χρηστών, όχι μόνο μπορεί να δίνονται σε τρίτους, αλλά, από τη στιγμή που καταχωρίζονται, γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας σε ξένες χώρες, όπου ισχύει άλλη – πιθανώς ελαστικότερη – νομοθεσία σε σχέση με την προστασία περί προσωπικών δεδομένων.

      Οπότε αξίζει να σκεφτούμε, πριν δημιουργήσουμε οποιοδήποτε προφίλ προσβάσιμο από όλους, και πριν δώσουμε τα προσωπικά μας δεδομένα και μιλήσουμε για τις προσωπικές μας προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντά μας δημόσια στο Διαδίκτυο, σκεφτόμενοι πόσες εταιρίες θα έχουν πρόσβαση στα δεδομένα αυτά για να μας «βομβαρδίσουν» με τα διαφημιστικά τους μηνύματα και με τα προϊόντα που «ταιριάζουν» στην προσωπικότητά μας και τα ενδιαφέροντά μας ή αυτά των φίλων μας …
      Αν δεν θέλετε να λαμβάνετε προσωποποιημένη διαφήμiση στο Facebook, η οποία να προκύπτει από τη δραστηριότητά σας μέσω της πλατφόρμας επισκεφθείτε αυτόν τον σύνδεσμο και βάλτε τικ σε όλες τις ετιαρείες που βρίσκονται στη λίστα, δίπλα στην αντίστοιχη λέξη «Opt-Out».